Trà Đạo Trung Quốc: Nghệ thuật đỉnh cao trong việc thưởng trà

Spread the love

Trà đạo, một tác phẩm nghệ thuật văn hóa đã tồn tại trong hàng ngàn năm lịch sử và là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người dân Trung Hoa. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguồn gốc của trà đạo Trung Quốc, cách thức thưởng trà và những lễ nghi cần lưu ý khi thưởng thức nét văn hóa này.

Có thể bạn quan tâm

    1. Nguồn gốc trà đạo Trung Quốc

    Trà đạo Trung Quốc có nguồn gốc từ rất lâu đời và đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống của người dân Trung Quốc. Qua từng thời đại lịch sử, nguồn gốc trà đạo được tóm tắt như sau:

    • Thời nhà Thương – Chu: trà ban đầu không được xem là một loại đồ uống mà được sử dụng chủ yếu như một loại thuốc chữa bệnh.
    • Thời nhà Hán: tục uống trà dần được hình thành và đã xuất hiện trong cung đình vào thời kỳ Tam Quốc Lưỡng Tấn. Trà được coi là một loại đồ uống sang trọng, chỉ dành để đãi khách là các đại sĩ phu và văn nhân.
    • Thời nhà Đường: trà đạo bắt đầu phổ biến rộng rãi trong các tầng lớp nhân dân và trở thành một nét đẹp truyền thống trong văn hóa dân tộc cần được kế thừa và phát triển thêm.
    • Thời nhà Thanh: trào lưu đặt riêng quán trà đã xuất hiện để các quan khách có thể thư giãn, thưởng thức tách trà ngon và cùng nhau trò chuyện về đời sống hoặc các vấn đề trong cuộc sống xung quanh.

    Trà đạo Trung Quốc
    Trà đạo gắn liền với lịch sử lâu dài của Trung Quốc

    Bên cạnh đó, trong quá trình phát triển, trà đạo Trung Quốc đã trải qua ba giai đoạn quan trọng để chuyển biến từ hình thức uống trà bánh sang trà ngâm như hiện nay. Đầu tiên, vào thời nhà Đường, một học giả uyên bác đương thời tên là Lục Vũ đã viết cuốn sách “Trà Kinh”, được xem là cuốn sách chuyên khảo đầu tiên về trà trên thế giới, đánh dấu sự mở đầu của nghệ thuật uống trà của người Trung Quốc. Thứ hai, qua thời nhà Tống, người Trung Quốc chuyển dần từ uống trà bánh sang uống trà bột. Cuối cùng, đến thế kỷ XIII, sau khi nền văn hóa trà đạo của giai đoạn trước bị tàn phá, trà đạo mới được khôi phục một phần dưới thời nhà Minh thông qua hình thức pha trà ngâm, và hình thức này vẫn được sử dụng cho đến ngày nay.

    2. Đặc biệt trong cách pha trà đạo Trung Quốc

    Nét đặc biệt trong nghệ thuật pha trà đạo Trung Quốc được diễn tả qua từ “Hòa tĩnh di chân”. Sự tĩnh lặng đến từ không gian bên ngoài cho đến sự thanh thản, lặng yên bên trong tâm hồn là những gì trà đạo mang lại cho người thưởng trà. Ngồi nhâm nhi một tách trà thơm và lắng nghe giai điệu du dương để làm trong sạch tâm hồn, thêm phần nhẹ nhàng và thanh thản, đó là điều mà mọi tín đồ trà hướng đến.

    Tịnh - nét đặc biệt trong trà đạo Trung Quốc
    Tịnh – nét đặc biệt trong trà đạo Trung Quốc

    Bên cạnh đó, để pha được một tách trà ngon trọn vị, người pha trà cần có “Tâm”. Điều này được thể hiện trong từng công đoạn từ chuẩn bị nguyên liệu cho đến quá trình pha trà. Và người thưởng trà sẽ cảm nhận được sự nhiệt huyết đó qua hương vị tinh tế và thơm mát của từng ngụm trà.

    Ngược lại, nếu tâm của người pha trà không tĩnh lặng, hương vị trà sẽ mất đi sự tinh tế và hoàn hảo. Vì vậy, trạng thái tốt nhất khi pha trà là tâm tĩnh lặng, sáng sủa, không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ điều gì, chỉ có như vậy mới có thể pha được một tách trà trong sạch, thơm ngon nhất. Tóm lại, trà đạo Trung Quốc đề cao trạng thái hư không và tâm tĩnh lặng. Tâm phải tĩnh lặng thì trà mới thực sự ngon lành.

    3. Cách pha trà và nghệ thuật thưởng trà của người Trung

    Trong văn hóa trà đạo Trung Quốc, lễ nghi thưởng trà cũng là điều vô cùng quan trọng và không thể thiếu. Dưới đây là một số lễ nghi cần lưu ý:

    • Dụng cụ thưởng trà phải được giữ sạch sẽ.
    • Lượng nước pha trà phải vừa đủ, không được tràn đầy.
    • Khi thưởng trà, chén trà phải được bưng bằng hai tay để thể hiện sự tôn trọng đối với khách.
    • Khi chén trà của khách đã hết, người chủ nhà cần rót thêm nước trà cho khách, với trật tự châm trà là khách trước, chủ sau, và ưu tiên người lớn tuổi trước, người nhỏ tuổi sau.

    Chuẩn bị dụng cụ pha trà sạch sẽ
    Chuẩn bị dụng cụ pha trà sạch sẽ

    4. Lễ nghĩa khi thưởng trà của người Trung

    Trong văn hóa trà đạo Trung Quốc, còn có một số nguyên tắc lễ nghĩa khác mà bạn cần lưu ý để thể hiện sự hiểu biết và văn hóa ứng xử khi thưởng trà. Ví dụ như:

    • Khi rót trà, không nên rót đầy chén để thể hiện sự tôn trọng và tránh làm đổ trà lên người và gây bỏng.
    • Khi uống trà, phải mời người lớn tuổi trước rồi mới tới người nhỏ tuổi để thể hiện văn hóa “kính trên nhường dưới”.
    • Khi có người lớn tuổi hơn mình châm trà cho mình, cần gõ nhẹ ngón trỏ xuống mặt bàn để tỏ lòng biết ơn. Nếu người châm trà cùng thứ bậc hoặc nhỏ tuổi hơn, cần gõ nhẹ ngón trỏ và ngón giữa hai lần xuống bàn để biểu lộ lòng biết ơn người rót trà.

    Chú ý đến các lễ nghi khi thưởng trà
    Chú ý đến các lễ nghi khi thưởng trà

    Ngoài ra, còn một vài quy tắc cần lưu ý, như động tác bưng tách trà phải gọn gàng, quy tắc “khách mới – đổi trà” để thể hiện lòng hiếu khách và sự hoan nghênh, và việc giữ cho không gian yên tĩnh sau khi thưởng trà. Hơn nữa, trong quá trình pha trà, nước pha trà đầu tiên thường được bỏ đi vì có thể chứa nhiều tạp chất không tốt cho sức khỏe. Cuối cùng, nếu đã uống hết trà mà không thấy người chủ nhà đổi trà mới, đó có thể là sự ám chỉ về việc tiễn khách, và người khách hiểu điều này sẽ rời khỏi.

    Trên đây là những thông tin chi tiết về văn hóa trà đạo Trung Quốc, hy vọng rằng sau bài viết này, bạn sẽ có thêm nhiều kiến thức mới và yêu thích nét văn hóa đặc sắc này.

    More From Author