Trong ngành công nghiệp, pít-tông được xem như một phát minh vĩ đại không thể thiếu trong động cơ đốt trong. Pít-tông kết hợp với xi-lanh và thanh truyền để tạo thành buồng đốt, từ đó tạo ra năng lượng và cung cấp lực cho động cơ hoạt động. Vậy pít-tông là gì? Hãy tìm hiểu về khái niệm này trong bài viết dưới đây!
Contents
Pít-tông là gì?
Pít-tông là một bộ phận vô cùng quan trọng trong động cơ. Nó được đánh giá như là “quả tim” của động cơ vì có nhiệm vụ kết hợp với xi-lanh và nắp máy để tạo thành buồng đốt, từ đó cung cấp năng lượng và lực cho động cơ hoạt động.
Đơn giản mà nói, pít-tông nhận áp suất từ sự giãn nở của hỗn hợp không khí và nhiên liệu cháy, sau đó truyền lực cho trục khuỷu để tạo ra công suất.
Pít-tông hoạt động dựa trên một vòng tuần hoàn để chuyển đổi nhiệt năng thành động năng. Quá trình này được hoàn thành như sau:
- Truyền nhiệt vào hỗn hợp khí bên trong xi-lanh, làm cho hỗn hợp này giãn nở và tăng thể tích, từ đó tạo ra công suất.
- Loại bỏ nhiệt ra khỏi xi-lanh, áp suất giảm và xi-lanh dễ dàng nén hơn.
- Đưa lực vào pít-tông, khiến bộ phận này trở về trạng thái ban đầu và sẵn sàng cho vòng tuần hoàn mới.

Cấu tạo của pít-tông trong động cơ đốt trong
Bộ phận pít-tông trong động cơ đốt trong gồm có 3 phần chính là đỉnh, đầu và thân.
Đỉnh pít-tông
Phần đỉnh của pít-tông có 3 dạng chính là đỉnh bằng, đỉnh lồi và đỉnh lõm. Hình dáng của phần đỉnh pít-tông sẽ phụ thuộc vào thiết kế và cấu tạo của buồng đốt.
Pít-tông đỉnh bằng thường được sử dụng trong động cơ sử dụng nhiên liệu xăng, vì buồng cháy nằm ở nắp máy, có diện tích chịu nhiệt nhỏ và cấu tạo đơn giản.
Pít-tông đỉnh lồi có diện tích chịu nhiệt lớn hơn và độ bền cao hơn. Trong khi đó, pít-tông đỉnh lõm được sử dụng phổ biến trong các động cơ xăng và động cơ diesel, có diện tích chịu nhiệt tương đối lớn.
Đầu pít-tông
Đầu pít-tông được thiết kế với các rãnh để lắp xéc măng, có nhiệm vụ ngăn và thoát dầu bôi trơn động cơ. Đầu pít-tông cũng giữ buồng cháy luôn kín và tản nhiệt cho pít-tông.
Thân pít-tông
Thân pít-tông có vai trò quan trọng trong việc dẫn hướng pít-tông di chuyển đúng hướng trong xi-lanh, đồng thời kết nối với thanh truyền để truyền lực làm quay trục khuỷu và tạo ra công suất.

Nguyên lý hoạt động của pít-tông
Pít-tông hoạt động theo một chu trình lặp đi lặp lại, ở đó xi-lanh di chuyển lên và xuống.
Quá trình đốt cháy hỗn hợp khí trong động cơ bắt đầu khi pít-tông ở trên cùng của xi-lanh, van nạp và van xả đóng kín. Pít-tông di chuyển xuống và tạo ra một không gian trống phía trên, từ đó hút không khí vào trong xi-lanh. Lúc này, pít-tông di chuyển lên và tạo ra một không gian có áp suất cao giữa pít-tông và đầu xi-lanh nhờ van đã đóng kín.
Hỗn hợp khí này, khi được nén đến áp suất nhất định, sẽ bốc cháy và đẩy pít-tông xuống. Lúc này, van xả mở ra và đẩy khí thải ra ngoài qua van xả, trong khi van nạp tiếp tục cho nhiên liệu và không khí vào trong xi-lanh. Quá trình vòng tuần hoàn này tiếp tục cho đến khi hết nhiên liệu hoặc được ngắt điều khiển.
Pít-tông được làm bằng vật liệu gì?
Do hoạt động liên tục dưới nhiệt độ cao và áp suất lớn, pít-tông dễ bị ăn mòn và hư hỏng. Vì vậy, chất liệu của pít-tông rất quan trọng để đảm bảo chất lượng và ổn định của động cơ.
Thông thường, pít-tông được làm bằng nhôm đúc, trong khi vòng pít-tông được làm bằng thép hoặc gang không gỉ. Pít-tông hoàn chỉnh yêu cầu chất liệu nhẹ, bền, chống ma sát, chống mài mòn và chống ăn mòn, co dãn ít dưới nhiệt độ thấp, dễ gia công và dễ tìm kiếm.
Một số ứng dụng của pít-tông
Pít-tông đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra công suất bằng những chuyển động trong xi-lanh. Nó được sử dụng trong các máy bơm thủy lực, xi-lanh thủy lực, máy điều hòa không khí, động cơ hơi nước, máy nén khí, máy bơm nhiệt, v.v.
Ứng dụng đặc biệt nhất của pít-tông là tạo nên khối động cơ mạnh mẽ cho các dòng môtô phân khối lớn từ Yamaha như MT-07, R15M, MT 3, MT-15, v.v.

Pít-tông đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên công suất cho động cơ. Với những thông tin trên, bạn đã hiểu rõ về pít-tông là gì, nguyên lý hoạt động và ứng dụng của nó. Hãy liên hệ với Revzone Yamaha Motor để được tư vấn chi tiết về các mô tô phân khối lớn.
Nếu bạn quan tâm đến các dòng môtô phân khối lớn hơn 300cc, có thể xem bảng giá xe môtô dưới đây. Bảng giá này cung cấp thông tin chi tiết về giá cả và tính năng của các mẫu xe moto hàng đầu hiện nay, giúp bạn đưa ra quyết định thông minh khi mua sắm.
- R3 giá bao nhiêu?
- R15 giá bao nhiêu?
- MT-15 trả góp?
Nguồn: https://tenrenvietnam.com
Danh mục: Sức Khỏe